Når nordavinden blæs over Lofoten, kjem orda til Johannes Eines i følgje. Med 77 år bak seg og eit liv mellom Oslo og Lofoten, deler han no poetiske glimt frå eit nordnorsk liv. Saman med Inger Elisabeth Solem frå Fauske lanserer han diktsamlinga Ord i nordavind. Dikt om kjærleik.

Diktsamlinga er Eines si fjerde, og ber preg av sterke band til barndomslandskapet. 

− Eg har alltid hatt mine røter godt planta trygt i det nordnorske, fortel Eines, som har budd store delar av livet i Oslo der han arbeidde som sjukepleiar. Sjølv om han reiste sørover tidleg, har heimstaden aldri slept taket.

Møte mellom to nordnorske røyster

Det var etter at begge poetane gav ut kvar si bok i 2021, at tanken om eit samarbeid vaks fram. Dei opptredde saman på bibliotek i Nordland, og kjemien stemde frå første stund.

− For oss har det vore spanande å komme saman som to nordnorske røyster i ei og same bok, seier Eines om samarbeidet som tok til for alvor sommaren 2024.

I Ord i nordavind møter lesaren to distinkte uttrykk som likevel trekkjer i same retning. Medan Solem skildrar sterke bilete av tilhøyrsle og tradisjon, følgjer vi gjennom Eines sine dikt ein gut og seinare ein mann ved namn Johannes – oppkalla etter bestefaren sin, akkurat som forfattaren sjølv.

− Vi følgjer han på ei reise der kjenslevare minne og draumar frå barndom til vaksen vert omskapte til poesi, forklarar Eines.

Livet i nord skin gjennom

Diktsamlinga gjev eit nært innblikk i nordnorsk kulturarv der kvardagsscener frå livet i Lofoten og Nordland står sentralt. Naturens rytmar og slektskap går som ein raud tråd gjennom verket.

− I dikta mine er det som oftast livet der som barn og vaksen som skin i gjennom, seier Eines, som skriv på nynorsk – det han kallar «hjartespråket mitt».

Med overtaking av barndomsheimen på Vestvågøy har besøka til nord blitt både hyppigare og lengre for Eines. Røtene til landsdelen har aldri vore sterkare, og dette kjem tydeleg fram i dei poetiske skildringane.

Kunst i fleire uttrykk

Eines er ikkje berre poet. Til tidlegare utgjevingar har han sjølv bidratt med eigne måleri som illustrasjonar til dikta. Han er utdanna i teikning og måling ved Nydalen kunstskole i Oslo, og har såleis ein dobbel kunstnarisk identitet.

Sidan debuten med diktsamlinga Sakte kjem eg der i 2014, har han vore representert i fleire antologiar. På spørsmål om framtidige prosjekt antydar den produktive poeten:

 − Kanskje kjem det ei femte bok etterkvart.

Nordnorsk kjærleik

Tematikken i Ord i nordavind kretsar rundt kjærleik i vid forstand – kjærleik til heimstad, til natur, til menneske. Gjennom kvardagsscener frå nordnorsk liv skaper dei to poetane eit særeige bilete av korleis livet i nord formar menneska og relasjonane deira.

For Eines har reisa mellom Oslo og Lofoten vore ei livslang pendling mellom to verder. Men det er tydeleg at hjarta hans framleis slår sterkast for landskapet han vaks opp i.

− Som nordlending har eg alltid hatt mine røter godt planta trygt i det nordnorske, understrekar han.

Kulturarv i poetisk form

Diktsamlinga representerer noko meir enn berre personlege skildringar. Ho er eit viktig bidrag til å dokumentere og vidareføre nordnorsk kulturarv gjennom poesi.

Gjennom sine poetiske bilete og forteljingar gjev Eines og Solem lesarane innblikk i levemåtar, tradisjonar og tankesett som er karakteristiske for landsdelen. Språket og uttrykksmåten er nært knytt til staden dikta spring ut frå.

For dei som er interesserte i nordnorsk litteratur og kultur, eller for dei som berre søkjer poetiske skildringar av livet i nord, representerer Ord i nordavind eit verdifullt tilskot til den nordnorske litteraturskatten. 

Boka kjem på Lyrikkforlaget.

Fotograf: Haakon Nordli